Tot lering en vermaak
Bancorama 1994 nummer 5 Zaterdag 15 Oktober 1994Op deze regenachtige zondag is er veel voor mij te doen: de zaterdagkrant is nog niet uitgelezen, en die vers gehaalde bibliotheekboeken wachten. Ik wil mijn piano‑oefeningen doen, de Libelle doorbladeren en de katten borstelen. Klusjes die zeer geschikt zijn voor een miezerige zondag.
En wat doe ik? Ik hang voor de t.v. en kijk naar een aflevering van een oude t.v.-serie, die ik al tig keer gezien heb. Daarna volgt een speelfilm, dus de televisie blijft aan.
En zo laat ik mijn kostbare uren door dat apparaat opslurpen. Achteraf kan ik me wel voor de kop slaan, want zo boeiend waren de gebeurtenissen op het scherm niet. Uitzappen had dus gekund, maar ik heb ook nog een paar zoons die net als ik aan een milde vorm van t.v.‑verslaving lijden. Een verslaving zonder kick en kwalijke gevolgen weliswaar, maar toch...
De t.v. speelt een belangrijke rol in ons gezin, en niet alleen bij ons. Ik ken mensen bij wie de t.v. de hele dag aanstaat. Van 's morgens vroeg tot 's avonds laat. En is er niets boeiends te zien, dan wordt via het mozaiekkanaal erop gelet wanneer er weer iets leuks wordt uitgezonden. De kleine kinderen in dat gezin zijn vanaf hun babytijd aan beeld en geluid gewend, zoals zoveel kinderen van deze tijd. De t.v. wordt in talloze gezinnen regelmatig als oppas gebruikt. Makkelijk voor de ouders, maar voor de ontwikkeling van het kind niet echt gunstig. Voor een gezellig gezinsleven is de t.v. een vloek. Maar de t.v. is ook voor velen een zegen. Want er zijn genoeg programma's de moeite van het kijken waard.
De nieuwsuitzendingen laten ons zien wat er in de wereld gebeurt, en hoewel dat meestal geen vrolijk nieuws is, maakt het ons maatschappelijk bewust. De televisie geeft ons de kans in verre landen honger te stillen en dorst te lessen. Een inzamelingsaktie zoals de omroepen laatst hielden, helpt ontelbare mensen en zuivert tegelijkertijd ons geweten.... De televisie prikkelt door middel van spelletjes en quizzen onze hersencellen, en traint daarmee ook ons geheugen. De t.v. zorgt voor ontspanning en humor. Zelf ben ik gek op komische films, want lachen is heel goed voor een mens. Lachen geeft energie, maakt toch niet dik, en zorgt voor een beter afweersysteem zodat ziektekiemen minder kans krijgen. De televisie helpt tegen verveling, en houdt ons alert.
Door mijn werk als vrijwilligster in een dienstencentrum ken ik veel oudere, alleenstaande mensen. De televisie is voor deze mensen onmisbaar. Want de meeste van hen zijn slecht ter been, of zitten in een rolstoel. Op de dagen dat ze niet het dienstencentrum bezoeken, zijn ze thuis. Lezen, borduren en knutselen lukt vaak niet meer. Maar televisiekijken gaat nog wel, en alles wat ik eerder schreef over maatschappelijk bewustzijn, geheugentraining en het prikkelen van de hersencellen, geldt voor veel van onze bezoekers. Van het journaal tot Lingo, bijna alles wordt gevolgd. Tot lering en vermaak.
Maar te lang vermaak beneemt de smaak. En daarom laat ik op deze druilerige zondag tenslotte de t.v. over aan de zoons, die meteen een eerder opgenomen film willen zien. "Wat voor soort film," vraag ik, toch weer nieuwsgierig. "Niks voor jou," zeggen de zoons. "Aktie, spanning, moord en doodslag." Niks voor mij, nee. Ik verdwijn naar mijn werkkamer.
En weer staren mijn ogen naar een scherm, ditmaal de monitor van de computer. De piano, de Libelle, de krant, de boeken en de katten moeten nog maar even wachten. Want eerst wil ik dit stukje voor Bancorama schrijven.
Dini Commandeur.