Alleen voor dames.
Bancorama 1999 nummer 5 Maandag 15 November 1999Omdat dit stukje vooral bedoeld is voor dames, ben ik ervan overtuigd dat deze blazijde totaal niet interessant is voor mannelijke lezers. Dus heren, gaat u vooral door naar de volgende pagina, want dit columnpje gaat ondermeer over schoonheidsproducten en de lijn enzo. Voor u niet echt van belang, toch?
Onlangs kocht ik namelijk een boek dat vol staat met tips, huismiddeltjes en recepten van vroeger en nu. "Oma weet het beter" heet het en het is geschreven door Eveline Kalckhoven Smit. Er valt veel uit dat boekje te leren. Wist u bijvoorbeeld dat u het uitdrogen van kaas in de koelkast kunt tegengaan door hem in te pakken in een met appelazijn bevochtigde doek? En als men graag bruine jus donkerder wilt hebben, dan voege men een half theelepeltje suiker toe. Voedingsmiddelen werden vroeger ook wel als schoonheidsmiddel gebruikt. Van ondermeer aardbeien, honing, havermout en eidooiers werden maskers gemaakt ter (natuurlijke) verfraaiing van de huid.
In het boek wordt nogal de lof gezongen op citroenen. Citroenen zouden we wondervruchten kunnen noemen, want ze zijn als hulpmiddel bij de bestrijding van diverse ziektes van onschatbare waarde. Door hun vitamine C gehalte zijn ze onmisbaar bij koorst, keelziekten en ontstekingen. Citroensap voorkomt gisting in de darmen, zuivert het bloed, en verwijdert gifstoffen. Het heeft een gunstige werking op het klierensysteem en voorkomt ondermeer astma, vetvorming en reuma. Regelmatig citroensap in combinatie met zout nuttigen (sap van 1 citroen en mespunt zout schudden en met kleine slokjes langzaam opdrinken) werkt vermagerend. Toen ik dat las spoedde ik mij naar 's lands grootste kruidenier om een citroen te kopen. Een paar kilootjes op zo'n simpele manier kwijt te raken...dat wilde ik weleens proberen. Het bleef bij een keer proberen, want nog nooit heb ik zoiets walgelijks gedronken als citroensap met zout.
De enkele heer die misschien toch aan deze pagina begon, zal inmiddels wel een bladzij verder zijn, en nu we onder ons zijn kunnen we aan een boeiender item beginnen. Eveline Kalckhoven Smit citeert namelijk in "Oma weet het beter" een leidraad uit 1906, bestemd voor moeder en dochter, "hoedanigheden eener goede huisvrouw":
"Een goede huisvrouw koestert eene oprechte liefde jegens haar man. Zij tracht op alle mogelijke wijzen hem het leven aangenaam te maken en zijne zorgen te verlichten. Zij is onbaatzuchtig. Gaarne onderdrukt zij hare eigen wenschen om die van haren man te volbrengen. Zij is geduldig. Wanneer soms de huiselijke vrede dreigt verstoord te worden weet zij wijselijk te zwijgen. Zij is oprecht en openhartig. Zij is vredelievend en zachtmoedig. Haren man erkent en eerbiedigt zij als het hoofd des huisgezins. Zij wil niet altijd het laatste woord hebben en is inschikkelijk bij verschil van meening. Zij is altijd vriendelijk en opgeruimd. Om haar mond speelt steeds een blijde lach en bij al haar zwoegen en zorgen zingt zij een vroolijk lied. Zoo is zij eene waarlijk aangename levensgezellin voor haren man, eene liefderijke, zorgzame moeder voor hare kinderen."
(Begrijpt u nu, dames, waarom ik mannelijke lezers naar de volgende pagina wilde hebben? Want stel dat er een echtgenoot tussen zit die het wel iets lijkt om die leidraad uit 1906 in zijn huisgezin toe te passen en dus hoge eisen gaat stellen...)
De leidraad besteedt verder aandacht aan de vier huishoudelijke deugden: arbeidzaamheid, ordelijkheid, zindelijkheid en spaarzaamheid. De huisvrouw had een zwaar bestaan, maar toch was er ook waardering, dat blijkt uit de volgende woorden:
En binnen de wanden,
Daar rept zich de vrouw
Daar steekt zij de handen
Met vlijt uit de mouw.
Haar zorgen verhoogen
Het eerlijk gewin
Zij dwingt met haar oogen
Het gansche gezin.
De dartelsten leert ze,
De wildsten regeert ze
Door wijsheid en liefde.
Gevierde Vorstin!
("Lied von der Glocke" - Schiller.
vert. van Ten Kate.)
Gevangen in strenge regels (en ingesnoerd in hun korsetten) zullen onze (over)grootmoeders anno 1906 niet echt gelukkig geweest zijn. Hoewel zij waarschijnlijk toen een andere definitie van geluk hadden dan wij nu. Maar wat ik me afvraag: zou er ook een leidraad voor mannen geschreven zijn, "hoedaanigheden eener goede vader en echtgenoot"?
Dini Commandeur.